Podnoszenie kompetencji i kwalifikacji pracowników z perspektywy przedsiębiorców jest warunkiem rozwoju ich działalności, zaś ze strony pracujących to czynnik pozwalający utrzymać i/lub znaleźć zatrudnienie. Kształcenie ustawiczne jako istotny element polityki regionalnego rynku pracy jest jednym z kluczowych obszarów Regionalnego Planu Działań na Rzecz Zatrudnienia na rok 2021 oraz Regionalnego Programu Strategicznego Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2030.
Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku jako jednostka samorządowa od 1 grudnia 2004 roku prowadzi Rejestr Instytucji Szkoleniowych. Dziś prezentujemy raport z przeprowadzonej analizy oferty szkoleniowej w latach 2019-2020.
Więcej instytucji szkoleniowych, a mniej uczestników szkoleń
Opisując zjawiska występujące na rynku pracy od marca/kwietnia 2020 roku, jako istotny czynnik kształtujący sytuację wskazuje się wpływ pandemii COVID-19. Jest on widoczny także w działalności instytucji szkoleniowych. Ogólna liczba instytucji szkolących zwiększyła się z 1040 w 2019 r. do 1070 w roku 2020. Odwrotna tendencja dotyczy instytucji szkolących bezrobotnych na zlecenie urzędu pracy. W raporcie „Rejestr instytucji szkoleniowych w województwie pomorskim. Analiza oferty szkoleniowej 2019-2020” czytamy:
Liczba instytucji szkoleniowych szkolących bezrobotnych na zlecenie urzędu pracy w 2020 roku wynosiła 216, co stanowiło 20,2% instytucji ogółem. Natomiast w roku 2019 instytucji tych było 235, co stanowiło 22,6% instytucji ogółem. W omawianym roku odnotowano spadek liczby instytucji szkolących na zlecenie PUP w liczbie instytucji ogółem o 8,1%.
Mniejsza liczba instytucji szkolących bezrobotnych na zlecenie urzędu pracy, w pewnym, acz niewielkim stopniu może wynikać z pandemicznego zawieszenia realizacji aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu. Popyt na usługi szkoleniowe, który w 2020 roku w sposób znaczący zmniejszył się, jest równoznaczny z mniejszą podażą.
W 2020 roku ogólna liczba szkoleń była o 304 mniejsza niż rok wcześniej (odpowiednio: 10949 i 10645). Głębsze zmiany dają się zauważyć, kiedy przeanalizujemy liczbę uczestników szkoleń – ta, w porównaniu rok do roku znacząco zmalała. W Raporcie czytamy:
W roku 2020, w stosunku do roku 2019, liczba uczestników szkoleń zmalała o 94 623 osoby, tj. o 28,6% i wynosiła 235 797 osoby. Liczba uczestników szkoleń na zlecenie urzędów pracy również zmalała – o 1 995 osoby, tj. o 26,5%. Zarówno w 2020 jak i 2019 roku liczba uczestników szkoleń przeprowadzonych na zlecenie urzędów pracy pozostała na tym samym poziomie i stanowiła 2,3% uczestników szkoleń ogółem.
Wykres 1: Liczba uczestników szkoleń ogółem oraz liczba uczestników szkoleń na zlecenie urzędów pracy w województwie pomorskim w latach 2019-2020
Źródło: „Rejestr instytucji szkoleniowych w województwie pomorskim. Analiza oferty szkoleniowej 2019-2020”
Pobierz transkrypcję do wykresu 1: Liczba uczestników szkoleń ogółem oraz liczba uczestników szkoleń na zlecenie urzędów pracy w województwie pomorskim w latach 2019-2020 (PDF; 625 KB)
O ile więc ogólna liczba uczestników szkoleń i osób uczestniczących w szkoleniach na zlecenie urzędu pracy zmalała, o tyle udział klientów PUP w szkoleniach pozostał na tym samym poziomie.
Popularność jednych szkoleń wzrasta, zaś innych maleje
Biorąc pod lupę obszary szkoleniowe w województwie pomorskim w roku 2019 i 2020 można zauważyć kilka istotnych zmian w stosunku rok do roku. Zacznijmy od obszarów szkoleniowych, które zyskały na popularności w 2020 roku.
Wykres 2: Liczba szkoleń* w wybranych obszarach szkoleniowych w województwie pomorskim
*uwzględniono jedynie takie obszary, w których liczba szkoleń była większa niż 100
Źródło: „Rejestr instytucji szkoleniowych w województwie pomorskim. Analiza oferty szkoleniowej 2019-2020”
Pobierz transkrypcję danych do wykresu 2: Liczba szkoleń* w wybranych obszarach szkoleniowych w województwie pomorskim (PDF; 745 KB)
Pierwszy z nich to architektura i budownictwo. Liczba szkoleń przeprowadzonych w 2020 roku wyniosła 613 i jest to o 164 szkolenia (37%) więcej niż rok wcześniej, kiedy odbyło się ich 449. Powody większego zainteresowania tego rodzaju szkoleniami mogą być różne, a wśród nich warto wymienić: (1) stale wysokie zapotrzebowanie na zasoby mieszkaniowe, (2) występowanie w regionie dużego zapotrzebowania na pracowników i dużego deficytu kandydatów do pracy w branży budowlanej, (3) stosunkowo niski wpływ pandemii na branżę budowlaną – ze względu na charakter pracy obostrzenia nie ograniczały prowadzenia działalności gospodarczej.
Drugi obszar to usługi fryzjerskie i kosmetyczne. W roku 2020 odbyło się o 309 (36%) więcej szkoleń w tym zakresie, niż rok wcześniej. Wzrost ten, podobnie jak w przypadku poprzedniej branży wynika z dużego zapotrzebowania na fryzjerów w całym województwie – deficyt osób poszukujących pracę według Barometru Zawodów na 2021 rok prognozuje się w 13 powiatach województwa pomorskiego.
Wzrost zainteresowania szkoleniami w zakresie przygotowania i/lub poszerzenia kompetencji i kwalifikacji zawodowych do pracy w zawodach deficytowych w naszym regionie może napawać optymizmem w zakresie zaspokajania potrzeb kadrowych pracodawców oraz skutecznej aktywizacji zawodowej pracowników.
Obok szkoleń zyskujących zainteresowanie, warto także wspomnieć o tych obszarach, których popularność zmniejszyła się, a więc takich, w których w 2020 roku zrealizowano mniej szkoleń niż w 2019 roku. Trzy najważniejsze to: rozwój osobowości i kariery zawodowej – spadek o 563 szkolenia tj. 41%, szkolenie nauczycieli i nauka kształcenia – spadek o 159 szkoleń tj. 24% oraz języki obce – 116 mniej szkoleń, tj. 24%.
Zapraszamy do zapoznania się z pełną treścią raportu „Rejestr instytucji szkoleniowych w województwie pomorskim. Analiza oferty szkoleniowej 2019-2020” (PDF; 1,64 MB)
Oprac: Mateusz Rutkowski, Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku