Pierwsze pokolenie, które urodziło się w świecie zdominowanym przez technologie cyfrowe. Uzależnieni od sieci i aplikacji. Opuszczona głowa, wzrok wbity w ekran smartfona. W kontekście technologii przypominają zombi. Podobno mają problem z odnalezieniem się w życiu innym niż cyfrowe.
Tak, mowa o nich: POKOLENIE Z, POKOLENIE JA, POKOLENIE SELFI. Często też określa się ich mianem POKOLENIA JA, JA, JA. Mają maksymalnie do 24 lat. Żyją szybko. Prawie zawsze są zajęci. To fakty czy stereotypy? Poznajmy się bliżej.
Ich świat off-line
Wiecznie młodzi, pełni energii, praca jest pasją - tak myślą o sobie w przyszłości. Z badań przeprowadzonych przez Infuture Hatalska Foresight Institute i Dentsu Aegis Network wiemy, jak chcą pracować i na co lubią wydawać swoje pieniądze. Plany i ważne wydarzenia, owszem, pojawiają się na horyzoncie. Aczkolwiek perspektywa czasowa nie jest zbyt odległa. Pierwsza praca, w której zamierzają się spełniać, nie wcześniej jak około dwudziestego siódmego roku życia. W tym samym czasie chcą założyć własną firmę. Ich zdaniem, w okolicy trzydziestych trzecich urodzin, powinno być już ich na coś stać. Ale to odległa perspektywa. Nie mają sprecyzowanych planów na przyszłość. Twierdzą, że to jeszcze przed nimi.
W codziennych wyborach koncentrują się na tym, co tu i teraz. Pokolenie Z, pomimo przypiętej łatki „urodzeni ze smartfonem w ręku”, odczuwa silną potrzebę przebywania w grupie i otaczania się przyjaciółmi. Dowiedziono, że są uzależnieni od relacji, jakie tworzą ze znajomymi w internecie, a nie od samego faktu bycia on-line. Aż 54% respondentów ma konieczność nawiązywania bezpośrednich relacji z przyjaciółmi w realnym świecie. 35% z nich deklaruje, że w najbliższym otoczeniu posiada dwie albo trzy osoby, którym ufa i powierza swoje tajemnice. A 16% badanych wskazuje aż na sześć czy siedem bliskich osób. „Bo dobrze jest mieć kogoś na kim można polegać, z kim można pogadać”.
„Znajomi – czasami trzeba się z nimi zobaczyć, znajomości są bardzo fajne i bez nich życie byłoby smutne.” (Klara, 15 lat)
Ich piaskownica
Co więcej pytani, bez czego lub kogo nie wyobrażają sobie dnia codziennego, w większości przypadków wskazują na zwierzęta i ludzi. Młodzi lubią wspólnie grać w gry, spotykać się, aby porozmawiać. Bliskie są im czynności ze świata realnego, typu spacery, czytanie książek, aktywność sportowa, jedzenie i tym podobne. Spędzają ze sobą wolny czas w klubach i restauracjach (tak deklaruje co czwarty badany), wspólnie spacerują po mieście (20%), spotykają się u siebie „na chacie” (wg 24%), przed galeriami handlowymi (16%), przed domem czy blokiem (12%). Ulubioną przestrzenią do wspólnych rozmów, słuchania muzyki, bycia razem jest galeria handlowa. 23% nastolatków preferuje właśnie tę formę relaksu. To ich piaskownica, która dostarcza różnorodnych bodźców i zajmuje wolny czas. Aktywność off-line według niektórych Zetek to także gotowanie, grzybobranie czy robienie przetworów.
„Chyba moją ulubioną przyjemnością w czasie wolnym jest spotkanie z najbliższymi przyjaciółmi. No, można po prostu wtedy przestać myśleć o wszystkim, się śmiać i robić inne rzeczy. No, ale mało jest takich sytuacji.” (Kasia, 16 lat)
„W sezonie chodzę na grzyby i gotuję. Inspiracji szukam w internecie. Kocham gotować nowe rzeczy. Robię też swoje przetwory.” (Natalia, 17 lat)
W weekendy czasami pracują, aby zarobić na swoje przyjemności.
„Pieniądze są ważne, ale nie tak ważne, aby mieć ich baaardzo dużo. Jeśli ma się ich za dużo, to zaczyna się je wydawać na głupoty.” (Łukasz, 14 lat)
Kasia, lat 17: „Chciałabym mieć tyle pieniędzy, żeby nie musieć na przykład odkładać na kurtkę przez dwa miesiące.”
Generacja Z ma pragmatyczne podejście do tematu finansów. Na liście zakupów dominują praktyczne potrzeby: bilety na komunikację miejską, jedzenie, od czasu do czasu kosmetyk czy ubranie. Oczywiście, nie bez znaczenia pozostaje wsparcie materialne przez rodziców w ich potrzebach.
„Teraz mnie stać. To znaczy do czasu, kiedy mieszkam z rodzicami i to oni płacą.” (Maja, 15 lat)
Pomimo, iż 54% z nich deklaruje, że w miesiącu na przyjemności może wydać do 200 pln, to potrzeba oszczędzania pieniędzy jest jedną z wartości wyznawanych przez Pokolenie Z. Aż 54% z nich oszczędza pieniądze. 11% robi to regularnie, a 43% sporadycznie. Co ciekawe, dwa razy więcej Zetek z małych miast oszczędza regularnie w zestawieniu z respondentami z większych i dużych miast (wynik 42% do 22%).
Na podstawie raportu Infuture Hatalska Foresight Institute i Dentsu Aegis Network
Transkrypcja danych do infografiki 1: oszczędzanie pieniędzy (PDF; 546 KB)
Ich aktywność
Wachlarz aktywności Generacji Z jest szeroki. Chcą się realizować, uczęszczają na zajęcia pozalekcyjne, uprawiają sporty, rozwijają swoje zdolności i pasje artystyczne, uczą się języków obcych. To empatyczni, młodzi ludzie, którzy wspierają słabszych i wykluczonych. Walczą o swoje prawo do głosu. Określani są mianem społecznie zorientowanych (ang. social-oriented). Aktywnie angażują się w akcje społeczno-polityczne w social mediach, co kształtuje ich światopogląd, który wcielają w realne życie.
Pokolenie Z to bardzo ciekawa i różnorodna grupa młodych ludzi. Różni z uwagi na poglądy, ale jednocześnie podobni do siebie w sposobie mówienia, zachowania czy spędzania wolnego czasu. Żyją w świecie dobrobytu, na który jeszcze nie mogą sobie samodzielnie pozwolić; w czasach o niekończących się możliwościach. Mają swoje wartości i ideały. Sprawność, z jaką poruszają się po cyfrowym świecie to wymóg i konieczność dzisiejszych czasów. Niezmiernie istotna umiejętność w dobie innowacji na płaszczyźnie gospodarki, edukacji, rynku pracy, a także w sferze naszej codzienności. Bo przecież technologia to główne narzędzie służące do poszerzania wiedzy i podjęcia próby zrozumienia jutra.
Na podstawie raportu Infuture Hatalska Foresight Institute i Dentsu Aegis Network
Transkrypcja danych do infografiki 2: najczęstsze zajęcia w czasie wolnym (PDF; 560 KB)
Zapraszamy do zapoznania się z raportem opracowanym przez Infuture Hatalska Foresight Institute oraz Dentsu Aegis Network Sp. z o. o. Gen Z. Jak zrozumieć dziś pokolenie jutra (wersja demo).
Artykuł powstał na podstawie raportu wykonanego przez Infuture Hatalska Foresight Institute. To instytut forecastingowy, który definiuje najważniejsze trendy, opisuje je i wskazuje konsekwencje dla gospodarki, kategorii rynkowych czy konkretnych marek. Instytut powołany został przez Natalię Hatalską, jedną z najbardziej wpływowych i uznanych ekspertów w dziedzinie analizy, prognozowania i badania trendów w relacjach na styku rynek-marka-technologia-konsument.
Oprac.: Barbara Zabłocka - Zespół redakcyjny PORP oraz Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku